The passage below is from Sarkutavali written by Pandit Hardyal Ji, who is from the lineage of a famous Manjidhar, Pandit Beni Prashaad, a Sikh of Guru Amar Das Ji. Pandit Hardyal Ji completed Sarkutavali in 1833, but also wrote Vairaag Shatak [1829]. These two scriptures have been standard in the curriculum for various Sampradayas and Taksals since their composition. Even today the famous Damdami Taksal still requires their students to read these texts during their schooling, and of course this tradition is continued by Nirmalas, Seva Panthis and Udasis. The following passage describes the good and bad that can arise from studying scriptural knowledge, also describing that the reading of such knowledge be restricted to those worthy and deserving [through action/merit not birthright]. The criteria for which one to decipher whether a student is worthy or not is described in detail further in the text but is not included in this post.


ਸ੍ਵੈਯਾ ।
ਇਹ ਵੇਦ ਕੋ ਗ੍ਯਾਨ ਸੁਜਾਨਨ ਕੇ ਅਭਿਮਾਨ ਮਦਾਦਿ ਵਿਕਾਰ ਵਿਨਾਸੇ ।
[Reading and understanding] scriptural knowledge the intelligent ones destroy their ego and evil tendencies.

ਪੁਨ ਕੇਚਿਤ ਨੀਚਨ ਕੋ ਵਹੁ ਬੋਧ ਮਦੈ ਅਭਿਮਾਨ ਵਿਕਾਰ ਨਿਵਾਸੇ ।
However reading those same scriptures the foolish ones only enshrine ego and [other] vices within their heart.

ਅਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਜਾਸ ਹਲਾਹਲ ਹ੍ਵੈ ਨਹਿ ਔਖਧ ਵੈਦ ਨਹੀ ਕੁਛ ਤਾਸੇ ।
Just as if one drinks Amrit which then turns to poison, there can be no doctor that can cure them.

ਜਨ ਪਾਤ੍ਰ ਕੁਪਾਤ੍ਰ ਕੋ ਸੋਧਿ ਕੈ ਬੋਧ ਕਰੈ ਬੁਧਿਵਾਨ ਜੋ ਬੋਧ ਪ੍ਰਕਾਸੇ ।2।
An intelligent [teacher] is one who tests [their students] understanding who is deserving or not of [scriptural] knowledge.



ਦੋਹਰਾ ।
ਸਾਸਤ੍ਰ ਕਰਿ ਮਤ ਹਤ ਸੁਜਨ ਖਲ ਕੋ ਮਦ ਉਪਜੰਤ ।
Reading scriptural knowledge, the intelligent one eliminates his ego, whereas the fool [only] increases his ego.

ਜ੍ਯੋਂ ਦ੍ਰਿਗ ਭਾਨੁ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹ੍ਵੈ ਉਲੂ ਅੰਧ ਕਰੰਤ ।27।
Just like the rising of the sun illuminates [the world], it also can blind the owl.

The following is a short passage from Gurpratap Suraj Prakash Granth [1843], written by Kavi Santhok Singh Ji. This section is found several sections after the Battle of Khindrana [December 1705], where Mai Bhago lost her husband and two brothers. 


ਮਿਲੀ ਮੁਕਤਿਸਰ ਭਾਗੋ ਮਾਈ । ਵਧੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਗੁਰ ਮਹਿਂ ਅਧਿਕਾਈ । 
ਰਹਿਬੇ ਲਗੀ ਦਿਗੰਬਰ ਸੋਈ । ਲਾਜ ਕਾਨ ਲੋਕਨ ਕੀ ਖੋਈ ।36।
Upon meeting [Guru Gobind Singh Ji] at Mukhstar, Mai Bhago's love for the Guru increased greatly, [to the extent that she] began living naked paying no attention to the publics [thoughts of] modesty and honour. 

ਕਥਾ ਬੇਦ ਮਹਿਂ ਜਿਸ ਕੀ ਅਹੈ । ਨਾਮ ਗਾਰਗੀ ਨਗਨ ਸੁ ਰਹੈ ।
ਪਰਮਹੰਸਨੀ ਬਡ ਅਵਧੂਤਾ । ਤਿਮ ਭਾਗੋ ਗੁਰ ਢਿਗ ਅਵਧੂਤਾ ।37।
In the Vedas there is a story of [an asetic] named Gargee who lived naked. She was known as a Paramhansni [Brahmgyani - but term also used for a section of the Sanyasi order], in this same way [Mai] Bhago was a great ascetic of the Guru. 

ਗਰਵੀ ਸਾਂਗ ਹਾਥ ਮਹਿਂ ਧਰੈ । ਸਦਾ ਅਨੰਦ ਏਕ ਰਸ ਥਿਰੈ ।
ਕੇਤਿਕ ਮਾਸ ਨਗਨ ਜਬਿ ਰਹੀ । ਇਕ ਦਿਨ ਦੇਖਿ ਨਿਕਟ ਗੁਰ ਕਹੀ ।38।
While always remaining intoxicated in the flavour of the One Blissful Essence she would carry along with her a spear and a small metal pot in her hands. She remained naked for many months and one day when seeing the Guru, the Guru remarked: 


'ਸੁਨਿ ਮਾਈ ਭਾਗੋ ਸਚਿਆਰੀ । ਕੁਲ ਨੈਹਰਿ ਸਸੁਰਾਰਿ ਉਬਾਰੀ ।
ਪਰਮਹੰਸ ਆਵਸਥਾ ਪਾਈ । ਤੁਝ ਕੋ ਦੋਸ਼ ਨ ਲਗੈ ਕਦਾਈ ।39।
"Listen oh truthful Mai Bhago, do not destroy your lineage and the [honour] of your In-Laws. [However] You have obtained the state of Paramhans [Brahmgyani] and you will not be blamed for anything. 

ਰਹਨਿ ਦਿਗੰਬਰ ਤੁਝ ਬਨਿ ਆਈ । ਇਕ ਰਸ ਬ੍ਰਿੱਤਿ ਭਈ ਲਿਵਲਾਈ । 
ਤਨ ਹੰਤਾ ਸਭਿ ਰਿਦੇ ਬਿਨਾਸ਼ੀ । ਪਾਯੋ ਪਰਮ ਰੂਪ ਅਬਿਨਾਸੀ ।40।
You [have become comfortable] remaining naked; your mind is continuously attached to the flavour [of Paramatmaa]. The ego of your body has been destroyed in your heart; you have obtained the Highest Indestructible form. 

ਤਊ ਸੰਗ ਤੂੰ ਰਹਤਿ ਹਮਾਰੇ । ਪਹਿਰਿ ਕਾਛੁ ਲਘੁ ਸਿਰ ਦਸਤਾਰੇ ।
ਊਪਰ ਚੀਰ ਚਾਦਰਾ ਲੀਜੈ । ਦੇਹ ਅਛਾਦਹੁ ਸਮਾ ਬਿਤੀਜੈ । ' 41।
However even then you live with us, [for this reason], put on a Kach [underwear] and on your head tie a small Dastaar [turban]. Cover your body from now on with a shawl [Chadra]." 

ਸੁਨਿ ਗੁਰ ਹੁਕਮ ਮਾਨ ਤਿਨ ਲੀਨਾ । ਬਸਤ੍ਰ ਸਰੀਰ ਅਛਾਦਨ ਕੀਨਾ ।
ਕਰ ਮਹਿਂ ਸਾਂਗ ਸਦਾ ਗਹਿ ਰਾਖੇ । ਰਹੈ ਸੰਗ ਗੁਰ ਕੇ ਅਭਿਲਾਖੇ ।42।
Listening to the command of the Guru, Mai Bhago agreed and covered her body with clothing. Holding her spear always in her hand, [Mai Bhago] forever held the desire to live alongside the Guru.

ਆਤਮ ਦਰਸੀ ਇੰਦ੍ਰਿਯ ਜਿਤ ਹੈ ਖਿੰਮਾ ਸੀਲ ਬ੍ਰਤ ਧਾਰੈ ॥
Recognize your true-self and conquer your [ten] sense organs, cultivate forgiveness, a docile demeanor and self control. 

ਊਠਤਿ ਬੈਠਤਿ ਮੋਹਿ ਚਿਤਾਰੇ, ਸੁਖ ਦੁਖ ਸਮਤ ਬਿਚਾਰੈ ॥
When standing or sitting remember Me and recognize pleasure and pain as one in the same. 

ਧੀਰਜਮਾਨ ਸੰਤੁਸ੍ਟ ਸਰਬ ਬਿਧਿ, ਮਨ ਸਕੇਲ ਸੰਸਾਰੇ ॥
Remain steadfast and content in all aspects [parvirti - worldly affairs, and nirvirti - spiritual affairs], and separate your mind from the grips of the world.

ਸਾਛੀ ਹ੍ਵੈ ਬਿਚਰੇ ਸਭਿ ਸੰਗੇ, ਉਨਮਨਿ ਸਦ ਲਿਵ ਧਾਰੈ ॥12॥1666॥3985॥
Witness [Rām] in all and interact with everyone while constantly in the state of Indescribable Divine Bliss.

- Sarbloh Granth, Volume II, pg. 671
ਸਰਬਲੋਹ ਗ੍ਰੰਥ, ਭਾਗ ਦੂਜਾ, ਪੰਨਾ 671

Below is a passage from Gurpratap Suraj Prakash Granth, written by Kavi Santhok Singh Ji in 1843. The passage is a section where Guru Hargobind Sahib is addressing the Sikhs of Burhaanpur.

'ਹਮ ਕੋ ਸੁਮਤਿ ਬਤਾਵਨਿ ਕਰੀਅਹਿ । ਭਵ ਸਾਗਰ ਤੇ ਪਾਰ ਉਤਰੀਅਹਿ ' ।33।
[A Sikh of Guru Hargobind Sahib says] "Please bless us with true teachings which will help us cross this [terrifying] ocean of the World.

ਤਬਿ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਉਚਾਰਾ । 'ਧਰਮਸਾਲ ਇਕ ਕਰਹੁ ਉਦਾਰਾ ।
Then Sri Guru Hargobind Sahib spoke. 'Build a Dharamsala' [gathering place for worship].

ਬਡੀ ਪ੍ਰਭਾਤਿ ਮਿਲਹਿਂ ਸਭਿ ਆਇ । ਗੁਰਬਾਨੀ ਕੋ ਸੁਨਹਿਂ ਸੁਨਾਇਂ ।34।
Gather together [with Sangat] early in the morning, listen and recite verses from Gurbani.

ਅਰਥ ਬਿਚਾਰਹੁ ਕਥਾ ਕਰੀਜੈ । ਬਹੁਰ ਕਮਾਵਹੁ ਮਨ ਧਰਿ ਲੀਜੈ ॥
Contemplate and perform discourse [katha] upon the meanings [of Gurbani], then apply the teachings you have learned to your life.

ਸਮੋਂ ਆਰਤੀ ਚਰਨ ਕਵਲ ਲਗਿ । ਕਰਿ ਅਰਦਾਸ ਜਾਹੁ ਨਿਜ ਘਰ ਮਗ ।35।
At the appropriate time perform Aarti focusing on the Lotus-Feet of the Lord, make a supplication [Ardaas] before going back to your home.

ਧਰਮ ਕਿਰਤ ਕਰਿ ਕੂਰ ਨ ਕਹੀਅਹਿ । ਪੁਨ ਰਹਰਾਸ ਸਮੋਂ ਜਬਿ ਲਹੀਅਹਿ ।
Earn an honest living [within Dharam] and never lie, when the evening approaches recite 'Rehraas'.

ਜਾਮ ਨਿਸਾ ਲਗਿ ਕਿਰਤਨੁ ਕਰੀਅਹਿ । ਅੰਤ ਸੋਹਿਲਾ ਪਢਿਬੋ ਲਹੀਅਹਿ ।36।
Kirtan should be performed until one quarter of the night remains, at that time it should end with the recitation of 'Sohila'.

ਜਾਮ ਨਿਸਾ ਤੇ ਕਰਹੁ ਸ਼ਨਾਨ । ਪਠਹੁ ਕੰਠ ਬਾਨੀ ਸੁਖ ਖਾਨਿ ।
Bathe early in the morning [the last quarter of the night], then memorize and recite Gurbani, the true source of happiness.

ਛੁਧਿਤਿ ਨਗਨ ਸਿਖ ਦੇਖੋ ਜੋਇ । ਭੋਜਨ ਬਸਤ੍ਰ ਦੇਹੁ ਸੁਖ ਹੋਇ ।37।
When seeing a hungry or naked Sikh, provide that Sikh with clothes and food and you will be rewarded with happiness.

ਪੁਰਬ ਅਮੱਸ੍ਯਾ ਅਰੁ ਸੰਗ੍ਰਾਂਦਿ । ਦੀਪਮਾਲ ਬੈਸਾਖੀ ਆਦਿ ।
Get together in Sangat for auspicious days like Masia [when the moon is at its smallest phase], Sangrad [the beginning of the month], Divali and Baisakhi.

ਗੁਰ ਕੀ ਕਾਰ ਇਕੱਤ੍ਰ ਕਰੀਜੈ । ਤਬਿ ਪੰਚਾਮ੍ਰਿਤ ਕਰਿ ਬਰਤੀਜੈ ।38।
Perform the Gurus work together [with Sangat], prepare Karah Prashaad and serve it to all.

ਤਜਿ ਹੌਮੈ ਧਾਰਹੁ ਮਨ ਨੀਵਾਂ । ਇਮ ਸਤਿਸੰਗਤਿ ਕਰਹੁ ਸਦੀਵਾ ।
Forsake your ego and keep your head low [embrace humility], with this mindset enter the True Congregation.

[Guru Hargobind Sahib telling a story]
ਪਰੀ ਕੂਪ ਮਹਿਂ ਜਾਇ ਬਿਲਾਈ । ਕਿਮ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਹੁਇ ? ਪੂਛ੍ਯੋ ਜਾਈ ।39।
One day a cat fell into a well [causing the water to become dirty and smelly]. "How will the well become pure again?" [asked villages] to the village Pandit.

ਪੰਡਤਿ ਕਹ੍ਯੋ ਕਾਢਿ ਮੰਜਾਰੀ । ਬਹੁਰ ਹਜਾਰ ਡੋਲ ਕਢਿ ਬਾਰੀ ।
The Pandit advised to remove the cat, and take out a thousand buckets of water from the well.

ਹੁਇ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਸੁਨਿਕੈ ਨਰ ਗਯੋ । ਕਢਨਿ ਬਿਲਾਈ ਭੂਲਤਿ ਭਯੋ ।40।
In this way the water from the well will become pure again. After listening to the Pandit, the villagers left, and forgot to remove the cat.

ਜਲ ਨਿਕਾਸਿ ਬਹੁ, ਗੰਧਿ ਨ ਗਈ । ਪੰਡਤ ਨਿਕਟ ਜਾਇ ਸੁਧਿ ਦਈ ।
The villagers removed large amounts of water from the well but the smell of the cat did not leave the well, and the villagers went back to tell the Pandit.

ਨਹਿਂ ਪਾਵਨਿ ਸੋ ਕੂਪ ਭਯੋ ਹੈ । ਨੀਰ ਨਿਕਾਸਨਿ ਅਧਿਕ ਕਿਯੋ ਹੈ ।41।
"The water from the well has not become pure and we have taken large amounts of water from the well", said the villagers.

ਸੁਨਿ ਪੰਡਤ ਨੇ ਪੁਨਹੁ ਬਖਾਨੀ । ਕਾਢਹੁ ਲੱਛ ਡੋਲ ਭਰਿ ਪਾਨੀ ।
Listening to the villagers the Pandit again told them to remove vast amounts of water from the well.

ਪੁਨ ਦੁਰਗੰਧਿ ਲਖੀ ਜਲ ਮਾਂਹੀ । ਨਹਿਂ ਪੁਨੀਤ ਕਹਿ ਪੰਡਤ ਪਾਹੀ ।42।
However the water still remained dirty and the villagers went back to ask the Pandit for advise a second time.

ਸੁਨਿ ਪੰਡਤ ਚਲਿ ਕੂਮਿ ਨਿਹਾਰਿ । ਬੀਚ ਪਰੀ ਤਿਮ ਹੀ ਮੰਜਾਰਿ ।
After hearing the villagers again the Pandit went to see the well and saw the cat floating in the well.

ਕਹਤਿ ਭਯੋ ਇਹ ਕ੍ਯਾ ਤੁਮ ਕੀਨੀ । ਮ੍ਰਿਤਕ ਬਿਲਾਈ ਬਿਚ ਰਖਿ ਲੀਨੀ ।43।
[The Pandit] said, "what have you villagers done? You have left the dead cat still in the well.

ਜੌ ਲਗਿ ਇਸਹਿ ਨਿਕਾਸਹੁ ਨਾਂਹੀ । ਕਿਮ ਪਾਵਨਤਾ ਹੁਇ ਜਲ ਮਾਂਹੀ ? ।
Until this dead cat is removed from the well how else will the water become pure? "

ਤਿਮ ਜਾਨਹੁ ਤਨ ਹੌਮੈ ਬੁਰੀ । ਅਣਹੋਵਤਿ ਜੋ ਤਨ ਮਹਿਂ ਧਰੀ ।44।
In this same way recognize ego of the body as detrimental, which is embedded within oneself.

ਜਬਿ ਲਗਿ ਇਸਹਿ ਬਿਸਾਰੋ ਨਾਂਹਿ । ਤਬਿ ਲਗਿ ਸੰਸੈ ਮੁਕਤੀ ਮਾਂਹਿ ।
Until this egoism is forsaken you shall have doubts about liberation [from the cycle of life and death].

ਯਾਂਤੇ ਹੌਮੈ ਤਜਿਬੇ ਹੇਤੁ । ਕਰਹੁ ਜਤਨ ਨਿਤ ਹੋਇ ਸੁਚੇਤ ।45।
In this way to remove ones ego you must be constantly aware [of oneself] and put in effort to defeat it.

ਸਨੈ ਸਨੈ ਇਹ ਹੋਇ ਬਿਨਾਸ । ਹੋਇ ਆਤਮਾ ਗ੍ਯਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ' ।
Slowly slowly your ego will be destroyed and then will experience the enlightenment of knowledge within your true self.'

ਇਮ ਸੁਨਿ ਕੈ ਸਿੱਖਨਿ ਕੀ ਪੰਗਤਿ । ਜੋ ਬੁਰਹਾਨਿ ਪੁਰੇ ਕੀ ਸੰਗਤਿ ।46।
In this manner the Sikhs of Burhaanpur listened to the words of Sri Guru Hargobind Sahib.

ਗੁਰਪ੍ਰਤਾਪ ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗ੍ਰੰਥ, ਰਾਸ 5, ਅਧਿਆਇ 43
Gurpratap Suraj Prakash Granth, Raas 5, Chapter 43